TRHT ERZURUM: Erzurum’un Tortum ilçesinde planlanan Bağbaşı Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali (HES) Projesi, mahkemenin “Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Olumlu” kararını iptal etmesiyle durduruldu. Bölge halkının uzun süredir tepki gösterdiği projeyle ilgili yargının verdiği karar, Erzurum’daki HES tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.

ÇED KARARI İPTAL EDİLDİ, PROJE DURDU

Tortum’un Bağbaşı Mahallesi–Katıklı mevkisinde planlanan HES projesinin ÇED olumlu kararı, mahkeme tarafından eksiklikler ve çevresel riskler gerekçesiyle iptal edildi. Kararın ardından projeye ilişkin faaliyetlerin geçici olarak durdurulduğu bildirildi.
Mahkeme, çevresel etkilerin doğru değerlendirilmediği gerekçesiyle yeniden bilirkişi incelemesi yapılmasına hükmetti.

PROJENİN ÖZÜ: SUYUN GÜCÜNDEN ENERJİ ÜRETMEK

Bağbaşı HES Projesi, bölgedeki akarsudan enerji üretmeyi hedefleyen regülatör + hidroelektrik santral tesisini kapsıyordu. Teknik detayları kamuoyuna tam yansımayan projede, özellikle suyun tutulma şekli, mansap su hakları ve tarım–hayvancılık üzerindeki etkiler tartışma konusu oldu.

Yöre sakinleri, projenin bölgedeki sulama düzenini ve doğal yaşamı olumsuz etkileyeceğini savunarak hukuki süreç başlatmıştı.

ELEŞTİRİLER ARTIYOR: “ERZURUM’UN SUYUNA KIYMAYIN”

Kararın ardından projeye yönelik eleştiri dozajı yeniden yükseldi. Yıllardır enerji projeleriyle gündeme gelen Erzurum’da, doğa ve su kaynaklarının “kolayca feda edildiği” yönünde eleştiriler sıklaşmış durumda.
Halk, bölgenin su kaynaklarının enerji şirketlerine açılmasının, gelecekte hem tarımsal faaliyetleri hem de yaşam kalitesini olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor.

Bazı çevreler, “Kâğıt üzerinde çevreci projeler olarak sunulan HES’lerin, sahada tam tersi etkilere yol açtığını” dile getirerek daha şeffaf, bilimsel ve yerel halkı gözeten süreçler yürütülmesi gerektiğini savunuyor.

İPTAL DEĞİL, ‘YENİDEN DEĞERLENDİRME’ SÜRECİ

Her ne kadar proje durdurulmuş olsa da süreç kesin bir iptal kararına dönüşmüş değil. Yeniden bilirkişi heyetinin hazırlayacağı rapor doğrultusunda projenin ya tamamen iptal edilmesi ya da eksikliklerin giderilerek tekrar gündeme gelmesi mümkün.

Bölge halkı ise “Bir projenin iptali için doğanın zarar görmesi şart olmamalı” diyerek kararın kalıcı hale gelmesini talep ediyor.

SONUÇ: ERZURUM’DA HES TARTIŞMASI BİTMİYOR

Bağbaşı HES Projesi’nin durdurulması, Erzurum’da enerji yatırımları ve çevresel hassasiyetler arasındaki denge tartışmasını yeniden alevlendirdi.
Halkın talebi ise net:
“Erzurum’un suyu kâğıt üzerindeki planlara değil, bu topraklarda yaşayan insanlara ve doğaya hizmet etsin.”

Bağbaşı Regülatörü ve HES Erzurum'un Tortum ilçesinde Katıklı Çayı üzerindedir. Kayı Enerji bağlı ortağı olan Kayen Heta Enerji tarafından işletilen santral 13,60 MWe kurulu gücü ile Türkiye'nin 746. Erzurum'un ise 14. büyük enerji santralidir. Tesis ayrıca Türkiye'nin 304. büyük Hidroelektrik Santrali'dir. Bağbaşı HES ortalama 37.160.000 kilovatsaat elektrik üretimi ile 10.231 kişinin günlük hayatında ihtiyaç duyduğu (konut, sanayi, metro ulaşımı, resmi daire, çevre aydınlatması gibi) tüm elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilir. Bağbaşı HES sadece konut elektrik tüketimi dikkate alındığında ise 12.441 konutun elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilecek elektrik üretimi yapmaktadır.