Erzurum’un son 30 yıllık nüfus grafiği dikkat çekici bir değişime işaret ediyor. Resmî verilere göre 1990’da 848 bin olan il nüfusu 2000 yılında 937 bine kadar yükselirken, 2000 sonrasında hızlı bir düşüş yaşandı. 2007’de 784 bine gerileyen nüfus, bugün 745 bin civarında seyrediyor. Böylece şehir son 30 yılda yaklaşık 200 bin kişilik bir kayıp yaşadı.
2000 Öncesi Artış, 2000 Sonrası Hızlı Düşüş
TÜİK verilerine göre 1990–2000 dönemi Erzurum’un nüfus açısından en istikrarlı büyüdüğü yıllar oldu. Yüksek doğum oranları ve kırsal-kentsel denge nüfusu yukarı taşırken, 2000 yılından itibaren tablo tersine döndü.
2000 sonrasında yaşanan düşüşte üç temel neden öne çıkıyor:
İç göç: Genç nüfusun İstanbul, Ankara ve batı illerine yönelmesi.
Ekonomik daralma: Tarım ve hayvancılıkta küçülme, sanayi ve hizmet sektöründeki sınırlı istihdam.
Düşen doğum oranları: Türkiye genelindeki gerileme Erzurum’da daha belirgin hissedildi.
Merkez ilçeler olan Yakutiye ve Palandöken ise Atatürk Üniversitesi’nin öğrenci potansiyeli ve kış turizmi sayesinde göreceli olarak nüfus çekmeye devam ediyor.
Belediyelerin Çalışmaları Göçü Durdurmaya Yetmedi
Erzurum Büyükşehir Belediyesi, kentsel dönüşüm projeleri, altyapı yatırımları ve Palandöken Kayak Merkezi’nin geliştirilmesi gibi projelerle şehir merkezini güçlendirmeye çalıştı.
Merkez ilçelerde
Yakutiye Belediye Başkanı Mahmut Uçar sosyal ve altyapı projeleriyle,
Palandöken Belediye Başkanı Muhammet Sunar ise turizm odaklı çalışmalarıyla öne çıkan isimler oldu.
Dış ilçelerde ise bazı belediyeler proje üretmesine rağmen, ekonomik nedenlerle kırsaldan şehre ve şehirden büyükşehirlere göç devam etti. Uzmanlara göre, temel sorun sadece belediye hizmetleri değil; kalıcı istihdamın yaratılamaması.
TBMM’de Erzurum’un Yatırımlarını Takip Eden İsimler
Şehrin Ankara’daki temsilcileri de nüfus gerilemesine karşı yatırım arayışlarını sürdürüyor. Son dönemde Erzurum’un öne çıkan milletvekilleri şu alanlarda çalışmalar yürüttü:
Abdurrahim Fırat (AK Parti): DSİ ve tarımsal altyapı projeleri, kırsal yatırımlar.
Selami Altınok (AK Parti): OSB ve sanayi yatırımlarının takibi, güvenlik ve altyapı çalışmaları.
Mehmet Emin Öz (AK Parti): İlçe yatırımları, tarım ve ulaşım projeleri.
Fatma Öncü (AK Parti): Sosyal projeler ve bakanlık bağlantılı girişimler.
Kamil Aydın (MHP): TBMM’de Erzurum’un bütçe ve yatırım ihtiyaçlarını gündeme taşıyan konuşmalar.
Milletvekillerinin girişimlerine rağmen, kent kamu yatırımları sıralamasında istediği payı alamadığı yönündeki görüşler devam ediyor.
Uzmanlardan Ortak Uyarı: Yeni Vizyon Şart
Nüfus verilerini değerlendiren bölge uzmanları, şehrin geleceği için “yeni bir ekonomik vizyon” gerektiğini vurguluyor. Eğitim, turizm ve kış sporlarının Erzurum’un güçlü yanları olduğu belirtilirken, göçün durması için üretim, sanayi ve teknoloji yatırımlarının artırılması gerektiğine dikkat çekiliyor.
Şehir 30 Yılda 200 Bin Kişi Kaybetti
Son 30 yılın verileri Erzurum’un demografik açıdan kritik bir eşiğe geldiğini gösteriyor.
Uzmanlar, belediyelerin altyapı ve sosyal hizmet çalışmalarının önemli olduğunu ancak tek başına yeterli olmadığını belirtiyor.
Erzurum’un yeniden büyüyen bir şehir olabilmesi için hem Ankara’da hem yerelde eşgüdümlü bir yatırım politikası gerektiği ifade ediliyor.
